در سال های اخیر، مهارتهای مربوط به خواندن و نوشتن در نسل جدید نسبت به نسل های گذشته کاهش چشمگیری داشته است.
کارفرمایان از مهارت های ارتباطی ضعیف کارجویان جوان ابراز ناخرسندی کردهاند. این موضوع باعث شده است تا آنها نتوانند در مصاحبههای شغلی موفق شوند و همین منجر به افزایش نرخ بیکاری شده است. حتی بسیاری از افراد شاغل نیز مهارتهای نگارشی سطح پایینی دارند و به دلیل مهارتهای ارتباط کلامی و نوشتاری ضعیف، وقت و انرژی زیادی را هدر میدهند.
چرا خواندن کتاب برای کودکان مهم است
در بسیاری از ما مهارتهای خواندن و نوشتن پایهای به دلیل افزایش استفاده از فناوری در زندگی، کاهش یافته است. امروزه نسل جوان ساعتهای زیادی را به تماشای تلویزیون میگذراند، از نرم افزارهای ویرایش متن بهره میبرد و از روشهای ارتباطی متنی سریع و خلاصه شده استفاده میکند. بطور کلی موارد گفته شده بر روی تواناییهای ارتباطی جوانان تاثیر منفی گذاشته است. علاوه بر این، والدین نیز زمان کمتری برای آموزش خواندن به فرزندان خود اختصاص میدهند و هیچ وقت برای آنها کتاب خواندن با صدای بلند به منظور افزایش مهارتهای ارتباطی فرزندان و یا برقراری ارتباط صمیمی تر با آنها، اهمیت نداشته است.
راه هایی برای بهبود مهارتهای خواندن و نوشتن در کودکان
یکی از این روشها کتاب خواندن با صدای بلند برای کودکان است. قرنهاست که این کار انجام می شود، اما تنها انجام آن منجر به بهبود مهارت های ارتباطی نمی شود. انتشارات مجید در ادامه قصد داردبه بررسی نکات و ترفندهایی بپردازد که می توانید در هنگام کتاب خواندن با صدای بلند استفاده کنید تا مهارتهای ارتباطی فرزندتان را بهبود ببخشید.
1- چه نوع کتاب هایی را باید با صدای بلند برای کودک خود بخوانم؟
باید کتابهایی را انتخاب کنید که شامل مطالب چالشبرانگیزتری متناسب با سطح درک فعلی کودک باشند. درک شنیداری فرزند شما به مراتب بیشتر از مهارتهای نوشتاری اوست و می تواند مطالب چالشی را که می شنود به خوبی درک کند؛ بنابراین خواندن مطالب پیچیدهتر با صدای بلند باعث افزایش درک آنها از مطلب می شود.
2- چه مباحثی به افزایش درک او کمک می کنند؟
محققان به این نتیجه رسیدهاند كه ارزشمندترین جنبه کتاب خواندن با صدای بلند، تجربه كلماتی است كه بچه ها در زندگی روزمره با آن برخورد نمی کنند. گفتوگو با کودک در مورد مطالبی که خواندهاید، یک روش موثر برای آموزش است. این کار به آموزش واژه های ناآشنا، روشهای داستان خوانی موثر و مهارتهای کلامی مانند داستان سرایی و توضیح مسائل کمک می کند.
در بحث های گروهی بهتر است اجازه دهید کودکان در خصوص ایده های مهم کتاب فکر کنند تا اینکه انتظار داشته باشید خیلی سریع پاسخ سوالات شما را بدهند.
انجام این کار همراه با مطرح کردن سوالات پاسخ باز که کودکان را وادار به توضیح و توصیف برداشت خود میکند، تاثیرگذارتر از یادآوری بخش های مهم کتاب است.
3- آیا می توانم کتابهای مصور را هم با صدای بلند بخوانم؟
با اینکه تصاویر مشخصه كتاب های كودكان هستند، اما تحقیقات نشان داده است كه وجود آنها همیشه هم مفید نیست. چرا که تصاویر موجود در یک کتاب، توانایی شخصی کودک در یافتن معنی مطالب خوانده شده را کاهش می دهد. در این حالت، کودکان برای پیدا کردن معنای مطالب به تصاویر تکیه میکنند و فرصت پردازش برداشت شخصی خود از آنچه برایشان خوانده می شود را از دست می دهند. پس در کل بهتر است، تصاویر پس از کتاب خواندن و گفتگو پیرامون موضوع به کودکان نشان داده شود.
4- ارائه اطلاعات پیش زمینه در مورد موضوع اهمیت زیادی دارد
طی تحقیقات انجام شده در خصوص کتاب خواندن با صدای بلند، مشاهده شده است که کودکان تنها با استفاده از اطلاعات پیش زمینه خود به سوالات پاسخ باز پیرامون داستان پاسخ می دهند. پس توجه به این موضوع بسیار مهم است که پیش از آنکه خواندن کتاب را آغاز کنید، اطلاعات پیش زمینهای درباره شخصیت های داستان به کودک ارائه کرده و تفاوت موضوع با برداشت های ذهنی گذشته او را مشخص کنید.
5- گسترش دامنه واژگان
تقویت دایره واژگان از مزایای مهم کتاب خواندن با صدای بلند است. يكي از موفق ترين راهبردها جهت گسترش دامنه واژگان در هنگام خواندن کتاب، انتخاب كلمات خاص و تكرار معناي آنهاست.
بهتر است واژهای را انتخاب کنید که کودک با آن آشنا نیست اما با مفهوم مطلب مرتبط است. در این صورت آنها می توانند معنی و کاربرد آن را درک کنند. یک راه خوب برای بهبود دایره واژگان هنگام کتاب خواندن با صدای بلند به شرح زیر است:
لیزا مایل به ترک مدرسه بدون دوستش نبود. مایل نبودن یعنی شما مطمئن نیستید که می خواهید کاری انجام دهید را انجام دهید یا نه.
با من تکرار کن: مایل نبودن
ممکن است یک نفر مایل نباشد غذاهای جدید بخورد، یا مایل نباشد سوار ترن هوایی شود، زیرا به نظرش ترسناک است.
به کاری فکر کنید که ممکن است تمایلی به انجام آن نداشته باشید. سپس جملهای بدین صورت بسازید: من مایل نیستم … انجام دهم.”
این تمرین برای معرفی کلمات جدید در گسترش واژگان کودک بسیار مؤثر است.
دیگر مزایای کتاب خواندن با صدای بلند برای کودکان
با اجرای نکات بالا می توانید مهارت خواندن و نوشتن کودک را از همان سنین پایین بهبود ببخشید و همچنین وی را با دنیای کتابها آشنا کنید. افزایش مهارتهای ارتباطی کودک از طریق کتاب خواندن تا آخر عمر به او کمک زیادی خواهدکرد.