دو کلمه ویرایش و بازبینی معمولا به جای همدیگر به کار برده می‌شوند و البته در گفتگوهای عادی ایرادی ندارد. اما وقتی نوبت به نوشتن می‌رسد ویرایش و بازنگری دو عمل جداگانه هستند. درک تفاوت مابین این دو باعث می‌شود کار تمام کردن پیش نویستان را با بازدهی بیشتری به پایان برسانید. در این مقاله به تفاوت بین ویرایش و بازبینی می‌پردازیم.
 

فرایند بازبینی چیست؟

بازبینی رمان یعنی تغییر دادن یا تقویت کردن شیوه روایت آن. توصیه می‌شود نویسندگان ابتدا نوشته خود را بازبینی و سپس ویرایش کنند، زیرا اگر لازم باشد جمله یا صحنه‌ای را به طور کامل حذف کنید پس دلیلی برای بازبینی کردن آن وجود ندارد. در هنگام بازبینی باید عناصر زیر را در نظر بگیرید:

عنصراول: حفره داستانی

نویسندگان به هنگام بازبینی باید عناصر مثبت داستان خود را تقویت کرده و عناصری که به درد نمی‌خورند را  حذف کنند یا تغییر دهند. یکی از اولین عناصری که نویسندگان باید آن را جستجو کنند حفره داستانی است- یعنی شکافها یا مغالطه‌های منطقی در داستان. اکثر خوانندگان میتوانند به دلیل لذت بردن از داستان کمی جلوی ناباوری خود را بگیرند اما تناقضات بزرگ و رویدادهای غیرمنطقی باعث ناامیدی آنها می‌شود.

عنصر دوم: ساختار داستان

اکثر داستانهای موفق چه آگاهانه و چه ناآگاهانه دارای ساختاری تثبیت یافته هستند. بازبینی مجدد ساختار داستانتان باعث بالا بردن جذابیت داستان، افزایش تنش، بهبود کاراکترسازی، سرعتی متوازن، اصلاح مضامین داستان و زدودن حفره‌های داستانی می‌شود.

عنصر سوم: هدف

هر چیزی در رمان شما باید هدفی داشته باشد. بدون هدف، عناصر داستانی تنها داستان را پر می‌کنند، از سرعت آن می‌کاهند و باعث سردرگمی بیشتر خواننده می‌شوند. به هنگام بازبینی کردن مراقب عناصر بی ربط باشید بخصوص عناصری که نمیخواهید آنها را از پیش نویس خود حذف کنید.

عنصر چهارم: قوسهای کاراکتری

کاراکترها ستون اصلی یک کتاب خوب هستند. حتی در داستانهای طرح محور، قوسهای کاراکتری به عنوان یک جریان پنهان عاطفی عمل می‌کنند که خواننده را در حین سفر کاراکتر جذب می‌کنند. به هنگام بازبینی حتما نگاهی دوباره به کشمکشهای اصلی درونی کاراکترهایتان بیاندازید و تغییرات لازم را ایجاد نمایید.

عنصر پنجم: شرح و تفسیر

شرح و تفسیر شامل اطلاعاتی است که خواننده برای درک کامل جریان داستان باید در اختیار داشته باشد از جمله عناصری چون چیدمان، روابط کاراکترها، پیش داستان و تاریخچه. از آنجایی که ما از دید خواننده نگاه نمی‌کنیم ممکن است جزییات ضروری را به سادگی حذف کنیم، یا اطلاعاتی بیش از حد نیاز را فاش کنیم. بنابراین باید تعادل سالمی را در حین بازبینی در زمینه فاش کردن اطلاعات داستان ایجاد کنیم.

عنصر 6: تنظیم سرعت

وقتی نوبت به نوشتن داستان می‌رسد مهم نیست سرعت داستان‌تان بالا باشد آنچه مهم است آن است که بتوانید با پیشرفت داستان سرعت آن را حفظ کنید. توجه به ساختار داستان در این زمینه تاثیر زیادی دارد.

عنصر هفتم: آتی نمایی

آتی نمایی یعنی اشاره به حوادث آینده که یکی از ابزارهای قدرتمند نویسندگان است و در ایجاد تنش و بر هم زدن انتظارات خواننده موثر است. استفاده از این ابزار در حین فرایند نوشتن دشوار است. اما زمانی که پیش نویس اولتان کامل شود، زمان بازبینی بهترین زمان برای کمی آتی نمایی محتاطانه است.

عنصر هشت: دقت و پیوستگی

به هنگام بازبینی فراموش نکنید که دقت و پیوستگی واقعیتهایی که در داستانتان عنوان کرده‌اید در نظر بگیرید. مثلا رنگ چشم کاراکترها نباید در فصلهای مختلف تغییر کند یا کوبا به عنوان جزیره‌ای در اقیانوس آرام آورده شود. بسیاری از ویراستاران عمومی این اشتباهات را در نوشته شما پیدا می‌کنند اما بهتر است خودتان این کار را انجام دهید. بر اساس ماهیت رمان‌تان شاید بهتر باشد واقعیتهای اشاره شده در نوشته را دوباره یا سه باره بررسی کنید.

 قسمت دوم این مقاله به بررسی فرایند ویرایش می پردازد که می توانید با کلیک روی اینجا آن را مطالعه کنید.