آیا تا به حال شاهد واقعه وحشتناکی مقابل چشمان خود بودهاید؟ اگر این طور است خوب میدانید که حتی اگر بخواهید هم نمیتوانید چشم از آن بردارید. در داستان، تجسم این هراس مقاومت ناپذیر به شکل قهرمان تراژیک است. هر داستانی یک قهرمان دارد که با درگیریهای مختلفی روبه رو میشود. آنها معمولا درسهای سختی در زندگی میگیرند اما در نهایت از پس آن بر میآیند و داستان به خوبی و خوشی تمام میشود. اما اگر بخواهید که خوانندگان شما پاسخی متفاوت به انتهای داستان داشته باشند چطور؟ مثلا بخواند برای او دل بسوزانند، بترسند یا آرزوی نابودی او را بکنند؟ اگر این طور است پس باید یک کاراکتر تراژیک خلق کنید.
قهرمان تراژیک چیست؟
قهرمان تراژیک یک کهن الگوی ادبی کلاسیک است که باعث ایجاد ترحم، درگیری و داستانهای مختلفی میشود. آنچه که این کاراکتر را جذاب میکند آن است که با آنکه خصوصیات اخلاقی قابل تحسینی دارد، اما یکی از این خصیصهها در نهایت موجب سقوط او میشود. این جنبه ناخوشایند درسی اخلاقی را به خواننده میدهد و باعث همدلی او با داستان میشود.
تفاوت بین قهرمان تراژیک و ضد قهرمان چیست؟
هر رمانی به یک قهرمان احتیاج دارد. ضد قهرمان بر خلاف قهرمان تراژیک کسی است که فاقد خصوصیات قهرمان است. ممکن است آنها کارهای خوبی انجام دهند اما لزوما به دلایل خوبی نیست. از طرف دیگر قهرمان تراژیک خصوصیات اخلاقی قدرتمند و نیت خیر دارد اما ممکن است اشتباهات مهلکی را مرتکب شود.
خصوصیات اخلاقی قهرمانان تراژیک
قهرمان تراژیک شش خصوصیت شخصیتی اصلی دارد:
- تکبر – غرور یا نخوت زیاد
- اشتباه در قضاوت – خودفریبی
- نقطه عطف ناگهانی – اشتباه در قضاوت که منجر به وارونه شدن تقدیر میشود
- بازشناخت – آگاهی یافتن از اشتباهات تراژیک
- دشمن شکست ناپذیر – در اینجا به معنای کشمکش با غرور فردی است
- تخلیه هیجانی – ترحم یا ترسی که به خواننده القا میشود.
چگونه یک قهرمان تراژیک خلق کنیم
حال که درکی از قهرمان تراژیک بدست آوردید با هم برخی از گامهای کلیدی که به شما در خلق کاراکتری از این نوع کمک میکند بررسی میکنیم:
- قهرمان شما باید ترکیبی از فضایل اخلاقی و خصوصیات قابل ستایش را با هم داشته باشد. به آنها خصوصیاتی چون احترام، وفاداری، مهربانی، هوش، قدرت، استعداد، جذابیت و غیره ببخشید. هر خصوصیتی که به ظاهر مثبت دیده میشود.
- یک یا تعداد بیشتری از این خصوصیات تحسین برانگیز را عامل « خطای مرگبار» کنید
به درون فرو بروید. حتی خصوصیتی مثبت وقتی بیش از اندازه باشد به خصیصهای منفی تبدیل شده و باعث میشود قهرمانان تصمیماتی بگیرند که باعث بدبختی آنها میشود. آنچه که یک خطای مهلک را تراژیک و غمبار میکند از درون میآید و منشا بیرونی ندارد.
- روند پیشرفت این خطای مهلک باید قابل باور باشد
منظور آن است که روند آن به نسبت پیشرفت کاراکتر باید طبیعی باشد.
- به دلیل این خطای مهلک، تقدیر کاراکتر شما وارونه میشود
معمولا این اتفاق در اوج رمان میافتد و باعث درگیری قهرمان میشود. دیدن موقعیت خوبی که به موقعیت بدی تبدیل شده یا شادیای که به ناراحتی بدل گشته، ترسهای درونی ما را بر میانگیزد. در نتیجه خواننده درگیر میشود
- قهرمان شما باید اشتباه تراژیک خود را متوجه شود
شما در این موقعیت متوجه میشوید که خود عامل بدبختیتان هستید.
- نتیجه نهایی باید تراژیک باشد و باعث دلسوزی و همدردی خواننده شود
قهرمان شما همیشه نمیمیرد – اما عواقب اعمالش باید بزرگ باشد. درد و رنج او باید سنگین تر از اشتباهی که کرده باشد. حتی اگر خواننده از قضاوت اشتباه او ناراحت شده است، باید او را ببخشد.
قهرمان تراژیک خود را بسازید
قهرمانهای تراژیک، برخلاف ابرقهرمانها، ذاتا خطا میکنند و در نتیجه ما میتوانیم با او ارتباط برقرار کنیم. ما در اشتباهات آنها اشتباهات خودمان را میبینیم. در داستانهای آنها، درگیریهای محتمل خود را میشناسیم. و وقتی احساسات خود را به درون این کاراکترها فرافکنی میکنیم، نتایجی را تجربه میکنیم که ویرانگرند و درسهای اخلاقی را بدون آنکه نیاز به تجربه آنها در دنیای واقعی باشد، دریافت میکنیم.